Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Λευτέρης Β. Τζόκας (Πρόεδρος), Πολυξένη Γιάχου (Αντιπρόεδρος),  Απόστολος Φορλίδας (Γεν. Γραμματέας), Αγαπούλα Ευθυμιοπούλου (Ταμίας) και το μέλος της Ένωσης Νίκος Χριστοδουλής (Μαέστρος – Μουσικοσυνθέτης),   στις 20-7-2017,  πραγματοποίησαν επίσκεψη στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όπου επισκευάζεται το Θωρηκτό “Γ. ΑΒΕΡΩΦ”, ξεναγήθηκαν στους χώρους του  και ενημερώθηκαν για την πορεία του από τον Κυβερνήτη του Αντιπλοίαρχο Σωτήριο Χαραλαμπόπουλο  Π .Ν.

Μια ξεχωριστή εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με επιτυχία, τη Δευτέρα 15 Μαΐου 2017, από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών, στην αίθουσα της ΧΑΝ στην Αθήνα. Το πρώτο μέρος της εκδήλωσης ήταν αφιερωμένο σε μέλη της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών, που τυγχάνει να είναι κληρικοί και ιεροψάλτες και το δεύτερο στον ηπειρώτη ποιητή, δημοσιογράφο και  πολιτικό, Χρήστο Χρηστοβασίλη.

Η Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών έχει στους κόλπους της,  κληρικούς και ιεροψάλτες με ενδιαφέρον λογοτεχνικό έργο  αλλά και διακρίσεις  στους  λογοτεχνικούς της Διαγωνισμούς. Στην εν λόγω εκδήλωση προσεκλήθησαν  και  βραβεύθηκαν με Τιμητικό Δίπλωμα «για  τη σπουδή και προσφορά τους στην καθ’ ημάς Ανατολική Ορθόδοξο Εκκλη­σία, τη διατήρηση της Εκκλησιαστικής Παράδοσης και της Βυζαντινής Μουσι­κής, διά του Υπουργήματος της Ιεροσύ­νης και της Ψαλτικής Τέχνης».

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ελλήνων Λο­γοτεχνών Απόστολος Φορλίδας, που με περιεκτικό τρόπο και πλήρη νοημά­των ομιλία, προσέδωσε τα χαρακτηρι­στικά του κληρικού και του ψάλτου, που συνυπάρχουν στην τέλεση των Ακο­λουθιών στο ναό. Αναφέρθηκε στους πρώτους κληρικούς – αρχιερείς που ήταν οι ένδεκα Απόστολοι, όπως το κατά Ματθαίον αναφέρει : «…πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το Όνομα του Πατρός και  του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα όσα ενετειλάμην υμίν καί ιδού εγώ μεθ’ υμών είμι πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος. Αμήν.». Στην ομιλία του, ανέπτυξε την πλούσια σε θρησκευτικά νοήματα και συναισθή­ματα ξεχωριστή ποιητική δημιουργία, που είναι η Υμνογραφία και πώς οι μελωδοί-υμνογράφοι διαμόρφωσαν ανά περίσταση στο τυπικό των Ακολουθιών και Μυστηρίων, το σχετικό ψαλτικό υλικό, που αναλλοίωτο υφίσταται λειτουργικά στους αιώνες. Μια σύνθεση που συνυπάρχει με τις θείες Λειτουργίες, του Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου, Μεγάλου Βασιλείου, Ιακώβου Αδελφοθέου, Αποστόλου κι  Ευαγγελιστού Μάρκου. Στην θρησκευτική παράδοση και στη λατρεία και έτσι όπως διαμορφώνονταν το τυπικό της Λειτουργικής, συντάχθηκαν ποιητικά κείμενα που εναρμονίστηκαν με το λατρευτικό στοιχείο και τους πιστούς. Απ’ την ωδή, τον ύμνο, τον παιάνα, οδηγηθήκαμε στη θρησκευτική ποίηση, ειδικά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ο κ. Φορλίδας ανέφερε πως η Βυζαντινή Μουσική, στηρίζεται στις δικές της νότες. Έτσι όπως τις προσδιόρισαν οι πρώτοι χοράρχες. Δεν έχει σχέση με τη μουσική της δύσης και δε διαθέτει το κλασικό πεντάγραμμο. Διαθέτει τη δική της σημειογραφία που εμπλουτίσθηκε στο πέρασμα των αιώνων και ανάλογα διαμορφώνει την ερμηνεία και το ύφος ψαλσίματος. Όμως ο κληρικός, όπως ανέφερε, συνοδεύεται στα λειτουργικά καθήκοντα απ’ τους ψάλτες. Το χορό. Αναπόσπαστη σχέση και αναγκαία συνύπαρξη μεταξύ τους. Ο χορός στην ουσία, αντιπροσωπεύει το λαό. Τον πιστό. Ο χορός, η παρουσία πιστών, οι ψάλτες σε μια θεία Λειτουργία, είναι αναπόσπαστο μέρος τους. Δε μπορεί να τελεστεί θεία λειτουργία, αν δεν υπάρχει έστω κι ένας μόνο πιστός.

Στη συνέχεια της ομιλίας του, ανέφερε πως στους πρώτους αιώνες, έχουμε τροπάρια, που είναι ύμνοι απλοί, για την Αγία Τριάδα (Τριαδικά), τη Θεοτόκο (Θεοτοκία), τους Μάρτυρες (Μαρτυρικά), καθώς και άλλα πρόσωπα και γεγονότα. Αργότερα, δημιουργούνται ομάδες τροπαρίων (κοντάκια, κανόνες), για να τονιστεί η σημασία των γιορτών της Εκκλησίας και να εμπλουτιστεί η λατρεία. Η εκκλησιαστική υμνολογία, προσέθεσε, επηρέασε το έργο αρκετών λογοτεχνών, τόσο πεζογράφων όσο και ποιητών. Διαθέτουμε, τόνισε, πεφωτισμένους και σπουδαγμένους κληρικούς, αλλά και κληρικούς, που εμπειρικά και με μεγάλη αφοσίωση μεταδίδουν το Λόγο του Κυρίου με ταπείνωση και αφοσίωση. Ομοίως υπάρχουν Ιεροψάλτες με πτυχία και πολυετή φοίτηση σε ωδεία και σχολές, αλλά έχουμε και εμπειρικούς ψάλτες, που και χωρίς αυτούς σε μικρές πόλεις και χωριά δε θα είχαν οι πιστοί τη θρησκευτική ζωή και παρουσία στις θείες Λειτουργίες και τα Μυστήρια.

Στη συνέχεια, το λόγο έλαβε ο πρώην Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών κ. Τάκης Παπαδημητρίου, λογοτέχνης, δάσκαλος αλλά από ετών ψάλτης με μουσικές γνώσεις και κατάρτιση. Στην ομιλία του τόνισε την σπουδαιότητα της προσφοράς ζωή της Εκκλησίας των πρακτικών ιεροψαλτών, αλλά και όσων έχουν κάνει σπουδές κι έχουν αποκτήσει κατάρτιση που δε τους περιορίζει απλά στο να συνυπάρχουν στην ψαλτική τέχνη, αλλά αποκτούν και καλλιτεχνική οντότητα μέσα από αυτήν.

Ακολούθησε η ομιλία του μέλους θεολόγου κι εκπαιδευτικού κ. Παναγιώτη Χαραλαμπόπουλου, ο οποίος αναφέρθηκε στην ιστορία και διαδρομή της ψαλτικής τέχνης, την προσφορά ψαλτών στην Εκκλησία, το τυπικό  και όσα συνθέτουν την Υμνολογία και το υλικό των Ακολουθιών.

Με απόφαση του Δ.Σ. της Ένωσης  Ελλήνων Λογοτεχνών είχαν κληθεί να παραλάβουν Τιμητικό Δίπλωμα για την προσφορά τους ως κληρικοί ή ιεροψάλτες τα μέλη μας: π. Μιλτιάδης Μίτσελλ,  π. Σπυρίδωνας Λόντος, Κωνσταντίνος Νικολόπουλος, Παρασκευή Τσουπαροπούλου – Καμπά, Απόστολος Καλδάνης, Παναγιώτης Χαραλαμπόπουλος, Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Τάκης Παπαδημητρίου, Απόστολος Φορλίδας. Επίσης,  Τιμητικό Δίπλωμα εκλήθησαν να παραλάβουν οι : π. Γεώργιος Κόκκινος,  π. Ηλίας Μάκος, π. Διομήδης Παναγιωτόπουλος, π. Γεώργιος Φραγκιαδάκης,  π. Παναγιώτης Πρελιάς, μοναχή Αικατερίνα (Κανέλλου), Ιωάννης Τσώλης,  Αθανάσιος Παπαθανασίου, Αρτεμησία Μερκουριάδου.

Την ξεχωριστή αυτή εκδήλωση στην αίθουσα της ΧΑΝ, που διαθέτει και  παρεκκλήσιο, ομόρφυναν πασχαλινά τροπάρια, ύμνοι κι απολυτίκια που μελωδικά ερμήνευσαν δημιουργώντας μια κατανυκτική ατμόσφαιρα βυζαντινού κάλλους, τα μέλη μας: Τάκης Παπαδημητρίου, Κώστας Σπυρόπουλος, Παρασκευή Τσουπαροπούλου- Καμπά, Κωνσταντίνος Νικολόπουλος, Απόστολος Καλδάνης. Το αφιερωματικό μέρος της εκδήλωσης έκλεισε με το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών…», που χορός και παριστάμενοι έψαλλαν με συγκίνηση.

Το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης ήταν αφιερωμένο στον ποιητή, δημοσιογράφο, πολιτικό της Ηπείρου, Χρήστο Χρηστοβασίλη (1861-1937). Ο πρόεδρος της ΕΕΛ κ. Λευτέρης Β. Τζόκας αναφέρθηκε εκτενώς στο έργο και την προσωπικότητα του Χρηστοβασίλη, το εκδοτικό έργο μέσα απ’ την εφημερίδα «Ελευθερία» (1923- 1937) και το πολιτισμικό περιοδικό «Ηπειρώτικα Φύλλα» (1936).

Ο πρ. Γεν. Γραμματέας της Ένωσης Τάκης Παπαδημητρίου αναφέρθηκε συνοπτικά στο λογοτεχνικό και αγωνιστικό έργο του Χρ. Χρηστοβασίλη. Στη συνέχεια, ο καθηγητής και λογοτέχνης μέλος μας κ. Νίκος Κακαϊδής, ανέπτυξε εκτενώς την πορεία, το λογοτεχνικό και δημοσιογραφικό έργο του Χρηστοβασίλη, την ανάμειξή του στην πολιτική, αλλά και στον απελευθερωτικό αγώνα και δη στην Ηπειρώτικη Επανάσταση του 1878 και στα αντάρτικα σώματα κατά των Τούρκων, οι οποίοι δυο φορές τον συνέλαβαν, αλλά κατόρθωσε να διαφύγει. Αναφέρθηκε δε στην ιδιαίτερη λογοτεχνική του διαδρομή και το ύφος της γραφής του. Απαγγελία έργου του Χρήστου Χρηστοβασίλη έκανε με ιδιαίτερη απόδοση η Ειδ. Γραμματέας της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών κ. Άννα Μπουρατζή – Θώδα.

Κλείνοντας η όμορφη αυτή βραδιά, που ήταν η τελευταία της περιόδου για το Α’ εξάμηνο του 2017, ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών κ. Λευτέρης Β. Τζόκας, ευχήθηκε σε όλους καλό Καλοκαίρι, υγεία και δημιουργική λογοτεχνική διάθεση-έργο.