ΝΕΟΤΕΡΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ
Έναρξη της νεότερης λογοτεχνίας θεωρείται το έτος 1922 με τη μικρασιατική καταστροφή να επηρεάζει άμεσα τους Έλληνες λογοτέχνες. Οι ποιητές αυτής της γενιάς εκφράζουν την απαισιοδοξία με κυριότερο εκφραστή τον Κώστα Καρυωτάκη. Ακολούθησαν και άλλοι όπως οι Μαρία Πολυδούρη, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Tέλλos ‘Aγρας κ.α. Οι νέες φιλοσοφικές τάσεις δε γινόταν να μη στιγματίσουν την ποίηση. Το βασικό χαρακτηριστικό της ποιητικής ανανέωσης είναι η καθιέρωση του ελεύθερου στίχου και η εισαγωγή του υπερρεαλισμού, ενώ στην πεζογραφία καλλιεργείται ιδιαιτέρως το αστικό μυθιστόρημα και εμφανίζονται κάποιες μοντερνιστικές τάσεις όπως ο εσωτερικός μονόλογος.
Κυριότεροι εκπρόσωποι της μοντέρνας ποίησης είναι οι Σεφέρης, Εμπειρίκος και Εγγονόπουλος. Σημαντικός σταθμός στην ποίηση είναι το έτος 1935. όπου ιδρύεται το περιοδικό Νέα Γράμματα, με το οποίο συνεργάζονται οι κυριότεροι εκπρόσωποι της γενιάς. Μέσα στην ίδια δεκαετία δημοσίευσαν τα πρώτα ποιήματα σε ελεύθερο στίχο ο Ρίτσος και ο Βρεττάκος.
Οι πεζογράφοι που εντάσσονται στην «Γενιά του ’30» είναι σύνολο συγγραφέων με συχνά διαφορετικά χαρακτηριστικά, αλλά με κοινό στόχο την ανανέωση της πεζογραφίας. Μια αξιοσημείωτη τάση που παρατηρείται μετά τη δικτατορία του Μεταξά, το 1936, είναι η στροφή πολλών συγγραφέων στο άμεσο ή απώτερο παρελθόν. Σημαντικοί εκπρόσωποι είναι οι Μυριβήλης. Βενέζης, Καραγάτσης, Τερζάκης κ.ά.
Η συγκέντρωση και ο συνασπισμός των πνευματικών ανθρώπων της περιόδου ήταν ιδέα του I. Γρυπάρη. Έτσι, το 1930, με απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών, ιδρύεται το πρώτο λογοτεχνικό σωματείο της Ελλάδος, η Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών. Μεταξύ των ιδρυτικών μελών συγκαταλέγονται οι Παλαμάς, Βουτυράς, Δροσίνης, Ξενόπουλος κ.α. Πρόεδρος εκλέγεται ο Ιωάννης Γρυπάρης. Με τη δικτατορία του 1936, η Ένωση κλείνει ενώ το 1944 επανιδρύεται με πρωτοβουλία του Δ. Καλογερόπουλου. Το 1983 εκδίδεται για πρώτη φορά το περιοδικό “Λογοτεχνική Δημιουργία” αποτελώντας μέσο επικοινωνίας και πνευματικό βήμα των μελών της Ένωσης. Πρόγονος αυτής ήταν η εφημερίδα “Ενημερωτικόν Δελτίον Ενώσεως Ελλήνων Λογοτεχνών” (1972).
Λευτέρης Β. Τζοκας
Προεδρος Ένωσης
Ελλήνων Λογοτεχνών